نارسایی تنفسی یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که در آن فرآیندهای اکسیژن رسانی به بدن یا حذف دی اکسید کربن از بدن ناکافی است. این وضعیت معمولا زمانی رخ می دهد که ریه ها یا ماهیچه های تنفسی نتوانند به طور طبیعی کار کنند. نارسایی تنفسی می تواند یک مشکل جدی برای سلامتی باشد.
بیماری نارسایی تنفسی چیست؟
نارسایی تنفسی در نتیجه ناتوانی سیستم تنفسی در تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن در خون رخ می دهد. این نارسایی، که زمانی رخ می دهد که دی اکسید کربن بیشتر از حد طبیعی در خون انباشته شود یا اکسیژن کافی نداشته باشد. این اختلال که به عنوان نارسایی مزمن یا حاد تنفسی مشاهده می شود، از جمله بیماری هایی است که نیاز به درمان فوری دارد.
انواع نارسایی تنفسی کدامند؟
این عازضه که می تواند منجر به عوارض جدی شود به دو دسته تقسیم می شود:
- نوع ۱ (هیپوکسمیک): وضعیتی است که در آن اکسیژن کمتر از آنچه باید باشد در جریان خون وجود دارد.
- نوع ۲ (هیپرکاپنیک): شرایطی است که دی اکسید کربن بیش از حد لازم در جریان خون وجود دارد.
هر دو نوع نارسایی تنفسی می توانند مشکلات بسیار جدی ایجاد کنند. بنابراین، بیمار نیاز به مداخله فوری دارد. اگرچه دو نوع مختلف نارسایی تنفسی وجود دارد، اما این دو بیماری می توانند به طور همزمان ایجاد شوند و در صورت عدم مداخله به موقع می توانند عوارض جبران ناپذیری زا ایجاد کنند.
نارسایی تنفسی چه علت هایی دارد؟
دلایل اصلی بروز بیماری عبارتند از:
- بیماری های حاد و مزمن سیستم برونش ریوی (پنومونی، پلوریت، برونشیت، آبسه، تومور و غیره)
- آسیب به سیستم عصبی مرکزی
- بیماری عروقی ریه ها و قلب
- آسیب به قفسه سینه، ستون فقرات، سر
- تورم حنجره
- انسداد دستگاه تنفسی فوقانی
- بیماری های ریوی مانند COPD، آسم، پنومونی، برونشکتازی
- ویروس کرونا
- پنوموتوراکس
- چاقی
- ادم ریوی
- مسمومیت ها (داروها و …)
- برخی از بیماری های عضلانی
علت نارسایی تنفسی
علائم نارسایی تنفسی کدامند؟
تظاهرات نارسایی تنفسی عبارتند از:
- تنفس سریع و پی در پی
- تنگی نفس
- سرفه
- کاهش فشار خون
- درد قفسه سینه
- حالت ترس از مرگ
- ایست تنفسی
- از دست دادن هوشیاری
- خواب آلودگی
- سردرد شدید
- انقباضات عضلانی
- حملات پانیک و تشنج
- خس خس سینه و سرفه
- غش کردن
- تغییر رنگ آبی در چشم ها، دهان و ناخن ها (سیانوز)
- ضعف در تصمیم گیری به دلیل کمبود اکسیژن در قلب و مغز
- دشواری در جهت گیری
اگر هر گونه علامت، حتی خفیف، از این بیماری ظاهر شد، فوراً با یک پزشک واجد شرایط تماس بگیرید.
نارسایی تنفسی را چگونه می توان تشخیص داد؟
اقدامات تشخیصی عبارتند از معاینه بیمار، تجزیه و تحلیل علائم و شکایات، روش های تحقیق آزمایشگاهی (عمدتاً آزمایش خون) و ابزاری (اسپیرومتری، رادیوگرافی و …). هدف از تشخیص نارسایی تنفسی، تعیین علت و شدت بیماری است. از آنجایی که علل می‌تواند بسیار متفاوت باشد، پزشکان رشته‌های مختلف ممکن است در تشخیص نقش داشته باشند.
روش های درمان نارسایی تنفسی
در نتیجه روش های تشخیصی که برای بیمار اعمال شده، علت نارسایی تنفسی مشخص می شود. در این مرحله، بسته به وضعیت سلامت عمومی بیمار و علت بیماری، درمان سازماندهی می شود. اگر بیمار در طول این فرآیند سیگار می کشد، ابتدا باید مصرف آن قطع شود. در طول فرآیند درمان، بسته به سیر بیماری می توان از روش های زیر استفاده کرد:
-
اکسیژن درمانی
اکسیژن درمانی، که می تواند در خانه و با استفاده از دستگاه اکسیژن ساز انجام شود، برای بیمارانی با سطح اکسیژن خون پایین اعمال می شود. افراد می توانند خرید یا اجاره دستگاه اکسیژن ساز را از مجموعه تندیس آنلاین درخواست نمایند.
-
تهویه غیر تهاجمی
روی صورت بیمار ماسک گذاشته می شود و هوا از این طریق تامین می شود.
-
تهویه مکانیکی
یک لوله گذاری یا لوله تراکئوستومی به بیمار متصل می شود. لوله گذاری از طریق دهان وارد شده و در راه های هوایی ریه قرار می گیرد. تراکئوستومی با باز کردن یک سوراخ جراحی در حنجره و قرار دادن یک لوله در آن انجام می شود. هر دو روش در تنظیم عملکرد تنفسی بیمار موثر هستند.
روش هایی مانند استفاده از داروهای کاهش انسداد راه هوایی و توانبخشی تنفسی و ریوی نیز می تواند در درمان نارسایی تنفسی به کار رود. هدف اصلی درمان، تنظیم عملکردهای تنفسی بیمار در سریع ترین زمان ممکن و جلوگیری از خطرات تهدید کننده زندگی است.
در طول فرآیند درمان که ارتباط تنگاتنگی با سطح بیماری و وضعیت عمومی بیمار دارد، باید توصیه های پزشک متخصص رعایت شود و معاینات منظم انجام شوند. عادات ناسالم مانند سیگار کشیدن باید قطع شود. به عنوان بخشی از درمان، می توان ورزش های سبک، تمرینات تنفسی و برنامه های ورزشی را زیر نظر پزشک برای بیمار تجویز کرد و در نتیجه عملکرد بهتر ریه را تضمین کرد.
درمان نارسایی تنفسی با استفاده از دستگاه اکسیژن ساز
نارسایی تنفسی دارای چه عوارضی می باشد؟
- فشار خون ریوی
- پلی سیتمی ثانویه و سندرم هیپر ویسکوزیته
- نارسایی بطن راست
- ترومبوآمبولی وریدی
- سوء تغذیه
- نارسایی قلبی
- نارسایی قلبی ریوی
چگونه می توان از نارسایی تنفسی پیشگیری کرد؟
- درمان سریع بیماری های ریوی
- محدود کردن تماس با آلرژن ها، مواد سمی و شیمیایی
- انجام تمرینات تنفسی به طور منظم
- ترک سیگار
- سبک زندگی فعال
آیا این بیماری قابل درمان است؟
درمان معمولاً تحت شرایط مراقبت‌های ویژه انجام می‌شود و درمان‌هایی برای بیماری‌هایی که باعث این اختلال می‌شوند، اعمال می‌شود.
چگونه کمبود اکسیژن را در بدن از بین ببریم؟
خوراکی هایی مانند میوه ها، سبزیجات سبز، فندق و گردو بدن را پر از هوای تازه می کنند. از غذاهای بیش از حد پخته شده، گوشت قرمز، شکر، نان سفید و چربی های اشباع شده خودداری شود.
چگونه نارسایی تنفسی در نوزادان تازه متولد شده درمان می شود؟
بسته به نوع درمان و شدت دیسترس تنفسی متفاوت است. در حالی که روند درمان برای نوزادان عادی یک هفته طول می کشد، ممکن است برای برخی از نوزادان بیشتر طول بکشد. کوچک بودن نوزاد یا عوارضی که ممکن است در نوزاد ایجاد شود ممکن است باعث شود که این روند طولانی تر شود.
در اینستاگرام تندیس آنلاین ما را دنبال نمایید.