اسپیرومتری یا تست ریه، یک آزمایش عملکردی سیستم تنفسی می باشد، که برای اندازه گیری حجم و ظرفیت ریه ها و همچنین ارزیابی تنفس صحیح انجام می شود. تست ریه یک آزمایش بسیار مهم است که امکان تشخیص سریع در مورد بیماری های تنفسی جدی را نیز فراهم می کند.
اسپیرومتری (تست ریه) چیست؟
اسپیرومتری آزمایشی است که ظرفیت ریه شما و عدم باریک شدن راه هوایی را ارزیابی می کند. این یک تست بدون درد و غیر تهاجمی است، که به دستور پزشک از شما خواسته می شود، در یک دستگاه خاص به نام اسپیرومتر تنفس کنید. قبل از شروع معاینه، پزشک یا پرستار با جزئیات به شما می گوید که عملکرد دقیقا شامل چه مواردی می شود، و چگونه نفس بکشید. بسیار مهم است که سعی کنید فرایند تنفس را به بهترین شکل ممکن انجام دهید.
طریقه انجام تست ریه
- این تست در حالت نشسته انجام می شود. لب های خود را دور دهانی اسپیرومتر قرار دهید، آرام و با احتیاط نفس بکشید.
- گیره مخصوص که روی بینی شما قرار می گیرد، از تنفس از طریق بینی در حین معاینه جلوگیری می کند.
- پزشک از شما می خواهد که نفس عمیق کشیده و همچنین بازدم را عمیق انجام دهید، این پروسه تنها زمانی می تواند قطع شود که متخصص اجازه دهد. این عمل سه بار تکرار می شود و تنها در صورتی که سه نتیجه مشابه به دست آید، آزمایش صحیح تلقی می گردد.
تست اسپیرومتری به چه علت‌هایی صورت می‌گیرد؟
- احساس سفتی و ناراحتی در قفسه سینه
- سرفه مزمن همراه با خلط
- تنگی نفس
- مشکل در تنفس یا تنفس عمیق
- خس خس سینه در هنگام تنفس
- سرفه طولانی مدت
- در ورزشکاران
- وجود یافته های غیرطبیعی در رادیوگرافی قفسه سینه
- کسانی که تحت بیهوشی عمومی تحت عمل جراحی قرار می گیرند.
- کسانی که می خواهند اقدام به جراحی ریه یا قلب کنند.
- افرادی که در معرض بیماری های ریوی در اثر شغل می باشند (معدن، کارگران کارخانه ها و ….)
- کسانی که به دلیل بیماری ریوی داروهای نفس گیر، ضد التهابی و پیشگیرانه مصرف می کنند و می خواهند عوارض آن ها بررسی شود.
علت انجام تست ریه
کدام بیماران به انجام تست اسپیرومتری نیاز دارند؟
- آسم
- برای بیماران مبتلا به بیماری های ریوی شناخته شده
- جهت آماده سازی برای عمل با بیهوشی عمومی
- بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
- بیماری های بینابینی ریه
- ضعف عضلات تنفسی
- تنگ شدن نای
اقدامات قبل از تست اسپیرومتری
قبل از تست عملکرد تنفسی، ممکن است پزشک از شما بخواهد که مصرف داروهای تنفسی را برای مدتی متوقف کنید. روزی که آزمایش می دهید لباس راحت و گشاد بپوشید، قبل از آزمایش ورزش نکنید، اگر سیگاری هستید، در روز آزمون سیگار نکشید، وعده های غذایی سنگین نخورید، قبل از آزمایش قهوه یا چای ننوشید. پیروی از این اقدامات به شما کمک می کند تا نتایج دقیقی از آزمایش بگیرید.
قبل از عمل، از داروهای ضد آسم که ممکن است بر نتیجه اندازه گیری تأثیر بگذارد استفاده نکنید.
قبل از انجام تست ریه چه مواردی را باید رعایت کرد؟
موارد منع مصرف تست ریه
- آنوریسم آئورت شکمی یا قفسه سینه
- سکته مغزی در سیستم عصبی مرکزی
- جراحی اخیر چشم پزشکی (مانند آب مروارید، گلوکوم یا پس از جدا شدن شبکیه بیش از ۶ ماه)
- جراحی های شکم و سینه
- در طول بستری شدن
- پنوموتوراکس (تا ۴ هفته پس از بهبودی)
- انفارکتوس میوکارد در هفته قبل از معاینه
- افزایش فشار داخل جمجمه
- هموپتیزی با علت ناشناخته، نارسایی گردش خون و تنفس
- هنگام شوک
- سپسیس
نحوه بررسی نتایج تست ریه
- حجم باقیمانده (RV): مقدار هوای باقیمانده در ریه ها پس از بازدم تا جایی که می توانید.
- ظرفیت کلی ریه (TLV): حجم کل ریه ها در صورت پر شدن با حداکثر هوا
- ظرفیت حیاتی اجباری (FVC): مقدار هوایی که پس از دم تا جایی که می توانید با قدرت و سریع بازدم می شود.
- حجم بازدم اجباری در ۱ ثانیه (FEV1): مقدار هوای بازدم شده در ثانیه اول آزمایش FVC
- جریان بازدمی اجباری (FEF): نرخ جریان متوسط در نیمه وسط آزمایش FVC
- حداکثر سرعت بازدم (PEFR): حداکثر سرعت جریان هوا که در هنگام بازدم اجباری به دست می آید.
تست اسپیرومتری در خانه
یک سیستم قابل حمل برای نظارت و درمان بیماری های ریوی مانند آسم یا بیماری انسداد مزمن ریه (COPD) است که به شما امکان می دهد به راحتی سلامت خود، علائم بیماری و داروهایی را که مصرف می کنید نظارت نمایید. پزشک شما داده ها را در زمان واقعی در پانل خود مشاهده می کنند.
بهترین آزمایش برای ریه
بسته به بیماری فرد بهترین آزمایش برای ریه متغیر است. در افراد با بیماری های سرطانی و التهابی بهترین نوع آزمایش تومورگرافی کامپیوتری (CT) است، اما برای اندازه گیری سرعت و حجم تنفس آزمایش اسپیرومتری مناسب ترین روش است.
کلام آخر
به لطف تست اسپیرومتری، می تواند تشخیص دهد که آیا ریه‌ها اکسیژن کافی به خون شما می‌رسانند یا خیر، اثرات داروهای مورد استفاده برای درمان و عوامل خارجی مانند آلودگی هوا و شرایط کار بر روی ریه‌ها، را نیز می‌توانند ارزیابی کنند.
در اینستاگرام تندیس آنلاین ما را دنبال نمایید.