یکی از مشکلات بسیاری از افراد، خس خس سینه در ریه است. خس خس سینه وضعیتی است که در نتیجه باریک شدن برونش ها در ریه ها رخ می دهد. شایع ترین علت خس خس ریه، برونشیولیت مرتبط با آنفولانزا است.
خس خس ریه چگونه است؟
صدایی که هنگام عبور هوا از مجاری تنفسی باریک ایجاد می شود، خس خس نامیده می شود. استریدور (خس خس ریوی) زمانی اتفاق می افتد که قسمت های تحتانی دستگاه تنفسی مانند قسمت پایین نای، برونش ها و نایژه ها باریک می شوند. خس خس سینه ممکن است از نظر شدت متفاوت باشد به عنوان مثال در برخی از مواقع تنها با گوشی پزشکی شنیده می شود، و در مواردی دیگر با گوش فرد نیز قابل شنیدن است.
علت بروز خس خس ریه چیست؟
خس خس یک علامت خاص برای یک بیماری نیست، اما ممکن است در بسیاری از بیماری ها رخ دهد. خس خس سینه با موارد زیر همراه است:
- عفونت ها، این مورد شایع ترین علت خس خس در کودکان است، بیشتر عفونت های تنفسی که منجر به خس خس سینه می شود توسط ویروس ها ایجاد می شود و شایع ترین آن التهاب ویروسی حنجره، لوزه ها، برونش ها است.
- آسم، این بیماری شایع ترین علت خس خس سینه مکرر است.
- آسپیراسیون، ورود جسم خارجی (غذا، اسباب بازی) به دستگاه تنفسی، خس خس سینه ناگهان ظاهر می شود.
- نقایص رشدی مانند سستی مادرزادی حنجره، نای یا برونش، شکاف کام، فیستول بین مری و نای، فشار خارجی (مثلاً توسط یک رگ غیر طبیعی، نقص قلبی) در چنین مواردی، خس خس معمولاً از بدو تولد وجود دارد و شدت آن نسبتاً ثابت است.
- واکنش های آلرژیک (بعد از غذا، دارو، نیش زنبور): در چنین شرایطی تنگی ناگهانی دستگاه تنفسی رخ می دهد که منجر به افزایش سریع خس خس می شود.
- رشد خوش خیم و سرطانی در مجرای راه هوایی: یعنی تومورهایی که باعث افزایش تدریجی خس خس می شوند.
- اختلالات ایمنی که مستعد عفونت های مکرر می باشد، که ممکن است منجر به خس خس سینه شود.
- مصرف دخانیاتی مانند سیگار و قلیان باعث تحریک مجاری تنفسی شده، و در نتیجه منجر به خس خس سینه و سرفه می شوند.
سایر بیماری‌های نادر، اما گاهی جدی، مانند:
- فیبروز کیستیک
- برونشکتازی
- دیسکینزی مژگانی اولیه
- رفلاکس معده به مری
- اختلالات بلع
- بیماری‌های بینابینی ریه
- سوختگی‌های دستگاه تنفسی
- اختلالات عصبی عضلانی
- اختلال در عملکرد تارهای صوتی
در این بیماری ها، خس خس سینه علامت اصلی نیست، بلکه همراه با سایر علائم و گاهی شدید بیماری زمینه ای است.
دلیل خس خس سینه
در صورت بروز خس خس چه باید کرد؟
از آنجایی که خس خس ناشی از بیماری های سیستم های مختلف بدن است، برای تمایز بین بیماری ها، ابتدا باید با یک پزشک عمومی، مشورت کنید. پس از معاینه بالینی و آزمایشگاهی، بیمار را می توان برای مشاوره به متخصص ریه (پزشک متخصص در بیماری های سیستم برونش ریوی)، متخصص قلب، متخصص بیماری های پوستی (پزشک معالج سل)، هماتولوژیست یا انکولوژیست ارجاع داد.
اگر علت خس خس ناگهانی فرزندتان ناشناخته است، باید به پزشک مراجعه کنید. هنگامی که خس خس سینه همراه با تنگی نفس و وضعیت آزاردهنده کودک است، یا زمانی که پس از آسپیراسیون جسم خارجی، نیش حشره یا خوردن غذا رخ می دهد، مداخله پزشکی فوری است و باید با آمبولانس خصوصی تماس بگیرید.
نحوه تشخیص علت خس خس ریه
مطالعات برای ارزیابی شدت، تشخیص و تعیین عوارض انجام می شود. به طور معمول، پزشک ممکن است آزمایش‌های زیر را تجویز کند:
- آزمایش های مختلف خون
- پالس اکسیمتری
- اکوکاردیوگرافی
- معاینه اشعه ایکس از اندام های قفسه سینه
- تجزیه و تحلیل گاز خون شریانی
- آزمایش عملکرد تنفس خارجی
- برونکوسکوپی
- توموگرافی کامپیوتری قفسه سینه
تشخیص خس خس سینه
راه های درمان خس خس سینه
درمان خس خس به از بین بردن علامت نیست، بلکه به دنبال یافتن علت مشکل است. خس خس سینه ممکن است در بسیاری از بیماری ها ظاهر شود.
- در شرایط اضطراری، مهمترین چیز این است که فورا راه هوایی را باز کنید.
- تجویز آدرنالین در صورت شوک آنافیلاکتیک
- تجویز داروهای کاهش دهنده تورم مخاطی
- حذف جسم خارجی
- تجویز داروهای گشادکننده برونش
- اطمینان از افزایش عرضه اکسیژن به بدن (استفاده از دستگاه اکسیژن ساز)
- خس خس مزمن در طول تنفس همراه با آسم یا COPD نیاز به درمان بیماری دارد و شامل تجویز داروهایی است که علائم را کاهش داده و تعداد تشدیدها را نیز کاهش می دهد.
- در تشخیص تومور طیف وسیعی از روش های تشخیصی بیشتر را آغاز می کند که به لطف آن ها می توان ماهیت ضایعه (خوش خیم یا بدخیم) را تعیین کرد و درمان مناسب (جراحی، انکولوژیک) را انجام داد.
درمان خس خس سینه در کودکان
کودکی که به دلیل عفونت ویروسی خفیف با تشخیص پزشک دچار خس خس سینه می شود و هیچ علامت دیگری (از جمله تنگی نفس) ندارد، می تواند در خانه درمان شود. باید با شرایط محیطی بهینه از جمله: تامین هوای نسبتا خنک و مرطوب، اطمینان از هیدراتاسیون مناسب، در صورت بروز تب، تجویز داروهای تب بر و از سایر داروهای تجویز شده توسط پزشک استفاده کند.
تشدید خس خس سینه در جریان یک بیماری مزمن، به عنوان مثال آسم، نیاز به مشاوره پزشکی و معمولاً اصلاح درمان فعلی دارد.
در اینستاگرام تندیس آنلاین ما را دنبال نمایید.