تنگی نفس در نوزادان و کودکان

هنگامی که کودک ناراحتی تنفسی یا احساس کمبود هوا را تجربه می کند، تنفس سریع و ضربان قلب مشاهده شود. در این مطلب به شما می گوئیم که علت تنگی نفس در کودکان و نوزادان چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟ اگر فرزندتان با مشکلات تنفسی مواجه شد چه باید کرد؟

تنگی نفس در نوزادان و کودکان چگونه رخ می دهد؟

در یک نوزاد که دچار تنگی نفس شده، اغلب تنفس سریع و ضربان قلب مشاهده می شود. نوزاد ممکن است ناله کند، بینی خود را حرکت دهد و مشکلات تغذیه ای داشته باشد. افزایش حرکات قفسه سینه حس می شود. در موارد شدید، کبودی پوست (سیانوز) ممکن است رخ دهد که به وضوح در اطراف دهان قابل مشاهده است.

در کودکان علاوه بر تسریع تنفس و ضربان قلب، ممکن است مشکلاتی در صحبت کردن ظاهر شود، کودک بعد از هر ۱-۲ کلمه حرف زدن، نفس می کشد و تن صدایش هم ممکن است تغییر کند.

انواع تنگی نفس در کودکان و نوزادان

نوع آن ها با توجه به فعالیت کودک، طول مدت و موقعیت بدنی که علائم در آن رخ می دهد متفاوت است.

• تنگی نفس حاد به طور ناگهانی ظاهر می شود یا به سرعت ایجاد می شود، به عنوان مثال در هنگام حمله آسم برونش یا زمانی که جسم خارجی وارد دستگاه تنفسی می شود.
• تنگی نفس مزمن بیش از ۴ الی ۸ هفته طول می کشد و معمولا در کودکان مبتلا به بیماری های مزمن رخ می دهد، به عنوان مثال در مورد سرطان ریه، نقص مادرزادی قلب.
• تنگی نفس دمی مشکل در استنشاق هوا، در صورت باریک شدن مجاری تنفسی، به عنوان مثال، نای یا برونش های بزرگ، وجود اجسام خارجی، رخ می دهد.
• تنگی نفس بازدم دشوار، در بیماری های التهابی ریه، آمفیزم، آتلکتازی و … رخ می دهد.
• تنگی نفس که در حال استراحت رخ می دهد.
• تنگی نفس در هنگام فعالیت در مورد تنگی نفس شدید، در حین فعالیت حتی جزئی، به عنوان مثال راه رفتن، رخ می دهد.
• تنگی نفس که هنگام دراز کشیدن ظاهر می شود و پس از نشستن از بین می رود.

لطفاً به یاد داشته باشید که کودکان ممکن است بعد از تمرینات بدنی بسیار شدید یا در موقعیت‌های استرس‌زا در گاهی در تنفس دچار مشکل شوند. علائم در این شرایط معمولاً پس از استراحت یا آرام شدن از بین می روند.

چه چیزی می تواند باعث تنگی نفس در کودک شود؟

تنگی نفس در کودک نشانه کمبود اکسیژن در بدن نسبت به نیاز فعلی است. ممکن است در بیماری های سیستم تنفسی، سیستم گردش خون، بیماری های عصبی، بیماری های متابولیک و یا در نتیجه صدمات ظاهر شود.

علت تنگی نفس کودکان و نوزادان عبارتند از:

• عفونت های دستگاه تنفسی، ذات الریه، کروپ ویروسی در کودکان
• برونشیت
• آسم
• وجود جسم خارجی در دستگاه تنفسی
• نقایص مادرزادی قلب یا ریه
• کم خونی
• پرکاری تیروئید
• پنوموتوراکس، آتلکتازی، وجود مایع در پلورا
• بیماری های عصبی عضلانی
• اختلالات اضطرابی
• آپنه خواب
• اختلالات متابولیک (دیابت، کم آبی، مسمومیت، سپسیس)
• بیماری های کلیه و کبد
• حساسیت و آلرژی
• رفلاکس

رفلاکس

یکی دیگر از علل های ایجاد حملات تنگی نفس در نوزادان و کودکان بیماری رفلاکس می باشد.

علائم رفلاکس عبارتند از:

• بی اشتهایی
• نارسایی مکرر بعد از غذا
• سرفه
• کاهش وزن
• خس خس سینه
• درد اطراف مری
• گرفتگی صدا
• خفگی
• تنگی نفس
• مشکل در بلع

آپنه خواب و وقفه تنفسی در نوزاد

به دلیل رشد ناکافی سیستم تنفسی کودکی که نارس به دنیا می آید، اغلب به مدت ۲۰ ثانیه یا بیشتر دچار ایست تنفسی می شود. ضربان قلب آهسته و سطح اکسیژن در خون کاهش می یابد.

چگونه علائم تنگی نفس در کودکان را تشخیص دهیم؟

تنگی نفس در کودکان معمولاً همراه با سایر علائم بیماری است، به عنوان مثال در مورد تشدید آسم برونش، تنگی نفس با خس خس سینه و سرفه خشک در کودک همراه است. با این حال کودک، در عفونت تنفسی، علاوه بر مشکل در نفس کشیدن، ممکن است تب، سرفه مرطوب و آبریزش بینی را نیز تجربه کند.

علائم تنگی نفس در کودک شامل افزایش سرعت تنفس و ضربان قلب، اشکال در صحبت کردن است. کودکان کوچکتر مشکلات تغذیه ای را نیز تجربه می کنند.

کودک از خوردن دست می کشد و اطراف دهان آبی می شود. کودکان بزرگتر مبتلا به تنگی نفس معمولاً دچار اضطراب می شوند، حالت نشسته می گیرند، به دستان خود تکیه می کنند و متناوب صحبت می کنند. صدای خس خس قابل شنیدن است، به خصوص در مورد آسم یا خفگی با جسم خارجی.

شایع ترین علت مشکلات تنفسی در نوزادان و کودکان چیست؟

یکی از شایع ترین علت مشکلات تنفسی در نوزادان و کودکان خردسال، انسداد بینی است که در اثر تورم غشای مخاطی یا ترشحات باقیمانده ایجاد می شود. این در صورتی بوجود می آید که دمای هوا در منزل شما احتمالاً خیلی بالا و رطوبت بسیار هوا کم است.

تست برای علت تنگی نفس کودکان و نوزادان چگونه است؟

در بیشتر موارد، تنگی نفس در کودک نیاز به معاینه توسط متخصص دارد. همچنین پزشک ممکن است آزمایش‌های زیر را تجویز کند:

• اندازه گیری اکسیژن با دستگاه پالس اکسی متر
• تست های آزمایشگاهی (گازومتری، مورفولوژی، تست های بیوشیمیایی)
• آزمایشات تصویربرداری سیستم تنفسی (اشعه ایکس، اولتراسوند، CT، MRI)
• برونکوسکوپی
• نوار قلب
• اکوی قلب

راه های درمان تنگی نفس در کودکان و نوزادان

درمان تنگی نفس در کودک به علت ایجاد مشکلات تنفسی و شدت آن بستگی دارد. لطفاً به یاد داشته باشید که در صورت بروز علائم ناگهانی تنگی نفس، کودک باید توسط پزشک معاینه شود که علت را مشخص کرده و اقدامات تشخیصی و درمانی را تجویز کند. در تشخیص علت تنگی نفس، تعیین شرایط و زمان بروز مشکلات تنفسی، مدت، شدت آن و وجود علائم همراه مهم است.

• اگر تنگی نفس در کودک به دلیل عفونت تنفسی باشد، ممکن است از استنشاق برونکودیلاتورها (گشادکننده برونش) یا گلوکوکورتیکواستروئیدها (داروهای حساسیتی و التهابی) استفاده شود.
• در صورت تنگی نفس شدید و کاهش اشباع اکسیژن، ممکن است لازم باشد که اکسیژن را با استفاده از دستگاه اکسیژن ساز تامین کنید، در مورد تنگی نفس طولانی مدت، که همراه با بیماری های مزمن است، معمولاً به تشخیص های بسیار تخصصی در یک محیط بیمارستانی نیاز است. بیماران با علائم نارسایی تنفسی معمولاً نیاز به اکسیژن درمانی دارند که هم در بیمارستان و در پی آن  در خانه هم انجام می شود. بهتر است بدانید شما می توانید اجاره دستگاه اکسیژن ساز را  از مجموعه تندیس آنلاین درخواست نمایید.
• تنگی نفس که به طور ناگهانی به خصوص در نوزادان ظاهر می شود، ممکن است جسم خارجی در حلق نوزاد وجود داشته باشد. در این شرایط نوزاد را وارونه قرار دهید و با دست چند ضربه به ناحیه بین تیغه های شانه وارد کنید. در کودکان بزرگتر، ضربات را می توان در حالت ایستاده و متمایل به جلو انجام داد. در صورت خارج نشدن جسم سریعا به پزشک مراجعه کرده تا با دستگاه ساکشن فرایند خارج کردن انجام شود.
• اگر علت تنگی نفس عفونت ویروسی مجاری تنفسی باشد، پزشک درمان علامتی یعنی استفاده از داروهای ضد تب و استنشاقی را تجویز می کند. اما در صورتی که تنگی نفس ناشی از عفونت باکتریایی است، آنتی بیوتیک نیز تجویز می کند.

علت تنگی نفس کودکان در شب

نحوه درمان تنگی نفس کودکان در خانه

برای درمان تنگی نفس کودکان ضروری است که به پزشک مراجعه کنید، اما در مواقع ضروری می توان از روش های زیر استفاده نمود:

• باز کردن درب پنجره ها و قرار دادن کودک در هوای آزاد و پاک
• تهویه هوا و پاک کردن آن از هرگونه دود سیگار و مواد شیمیایی
• استراحت دادن به کودک
• استفاده از بخور هوا جهت مرطوب نگه داشتن آن
• جلوگیری ازخشکی مجرای تنفسی کودک با نوشیدن آب
• استفاده به موقع از داروهای تجویز شده توسط پزشک معالج
• انجام تمرینات تنفسی و کشیدن نفس عمیق

عوارض تنگی نفس

• کاهش فشار خون
• مشکلات تنفسی مداوم
• ادم ریوی
• حملات خفگی از عوارض آسم قلبی
• آبی بودن ناخن، انگشتها و لب ها
• احساس غرغر در ناحیه قلب
• سرفه شدید در طول شب
• عرق سرد
• خلط همراه با خون

علت تند تند نفس کشیدن نوزاد چیست؟

از آنجایی که برونش های نوزادان بسیار کوچک هستند، مایعات خلط مانندی که در آنجا انباشته شده و باعث می شوند کودک در تنفس دچار مشکل شود. در این حالت نوزاد سریعتر نفس می کشد که باعث خس خس سینه و بینی می شود.

علاوه بر این، شایع ترین عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی مانند لارنژیت حاد، اپی گلوتیت و عفونت های دستگاه تنفسی تحتانی مانند برونشیولیت یا ذات الریه ممکن است رخ دهد.

کلام آخر

اگر کودک شما علائم تنگی نفس قابل توجهی دارد، باید فوراً با پزشک تماس بگیرید که پس از معاینه تنگی نفس کودک یا نوزاد شما، اقدامات مناسب را برای رفع علت علائم توصیه کند، همچنین در صورت تشدید آسم  و تنگی نفس کودکان، درمان قبل باید اصلاح شود.

در اینستاگرام تندیس آنلاین ما را دنبال نمایید.