مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی یک عارضه جدی در زنان حامله است، که قابل پیشگیری می باشد. انجام چکاپ و ارزیابی وضعیف فرد، خطر وقوع مسمومیت بارداری را کاهش داده و یا در صورت بروز آن، امکان اجرای روش های درمان موثر را نیز فراهم می کند. بنابراین، انجام آزمایشات لازم در سه ماهه اول بارداری بسیار مهم است.
بیماری پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری چیست؟
پره اکلامپسی که به عنوان مسمومیت بارداری نیز شناخته می شود، بیماری است که با فشار خون بالا، مشخص شده، و معمولاً پس از هفته بیستم بارداری شروع می شود. در پره اکلامپسی این افزایش فشار خون باعث آسیب به اندام های مختلف به ویژه کبد و کلیه می شود. این موارد اغلب با سطوح بالای پروتئین در ادرار یا ایجاد تعداد کم پلاکت ها همراه است، که عواقب جدی داشته، و جان مادر و نوزاد را به خطر می اندازد. زمانی که مسمومیت بارداری شدید رخ دهد، باعث تشنج در مادر می شود که این عارضه تهدید کننده زندگی است.
علت های مسمومیت بارداری کدامند؟
علت ایجاد پره اکلامپسی هنوز به طور کامل مشخص نشده است. با این حال، تصور می شود که ایجاد پره اکلامپسی ممکن است مربوط به جفت باشد که تغذیه جنین را در دوران بارداری تامین می کند. در اوایل بارداری، عروق خونی جدیدی در مادر ایجاد می شود تا خون کافی به جفت بفرستد. در زنان مبتلا به مسمومیت بارداری، تشکیل عروق خونی به درستی اتفاق نمی افتد یا به طور کامل عمل نمی کند. همچنین وریدهای تازه تشکیل شده باریک تر از آنچه باید باشد هستند و نمی توانند به طور کامل به تغییرات هورمونی پاسخ دهند. بنابراین، همه این ها باعث کاهش جریان خون از عروق تازه تشکیل شده به جفت می شود.
دیگر علت های بروز مسمومیت در زمان بارداری:
- جریان خون ناکافی به رحم
- آسیب به عروق خونی
- مشکلات سیستم ایمنی بدن
- ژن های مختلف
- بارداری دوقلو یا چند قلو
- وضعیت اجتماعی و اقتصادی و قومیت (رژیم غذایی و سایر عوامل محیطی نیز بر احتمال ابتلا به این اختلال تأثیر می گذارد)
- سابقه پره اکلامپسی
- فشار خون مزمن (زنانی که قبل از باردار شدن فشار خون بالایی داشتند در معرض خطر ابتلا به پره اکلامپسی در دوران بارداری هستند)
- سن (خطر مسمومیت بارداری هم در مادران باردار بسیار جوان و مادران باردار بالای ۳۵ سال بیشتر است)
- چاقی
- کمبود اکسیژن در زنان باردار
- فاصله زمانی کمتر از ۲ سال یا بیش از ۱۰ سال بین دو بارداری
- برخی از بیماری ها (احتمال بروز پره اکلامپسی در زنانی که قبل از بارداری به بیماری هایی مانند دیابت نوع ۱ یا نوع ۲، فشار خون بالا، میگرن، اختلال انعقاد خون و لوپوس مبتلا بوده اند، بیشتر است)
- لقاح آزمایشگاهی (IVF)
علت مسمومیت حاملگی
مسمومیت حاملگی چه علائمی دارد؟
پره اکلامپسی گاهی اوقات بدون هیچ علامتی ایجاد می شود. نظارت بر فشار خون بخش مهمی از مراقبت های دوران بارداری است، زیرا اولین علامت مسمومیت بارداری معمولاً افزایش فشار خون می باشد. در صورت وجود یک یا چند مورد از علائم زیر می توان پره اکلامپسی را تشخیص داد:
علائم پره اکلامپسی خفیف
- فشار خون بالا (مقادیر فشار خون ۱۴۰/۹۰ میلی متر جیوه)
- احتباس آب و پروتئین در ادرار
نشانه های پره اکلامپسی شدید
- سردردهای شدیدی که پس از مصرف داروی مسکن از بین نمی روند.
- اختلالات بینایی (دید دوتایی، تاری دید، ایجاد لکه و هاله جلوی چشم)
- عدم تحمل نور شدید
- خستگی
- تهوع و استفراغ
- مقدار کمی ادرار
- تنگی نفس به دلیل وجود مایع در ریه ها (ادم ریوی)
سایر علائم و نشانه های پره اکلامپسی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پروتئین اضافی در ادرار (پروتئینوری) یا مشکلات کلیوی
- درد در قسمت فوقانی شکم، معمولا در زیر دنده ها در سمت راست
- کاهش تعداد پلاکت ها (ترومبوسیتوپنی)
- اختلال در عملکرد کبد
- تورم دست‌ها، پاها یا صورت، به‌ویژه زیر چشم‌ها یا در صورت فشار دادن روی ورم، گودی در پوست ایجاد می‌کند. (تورم می تواند در همه زنان باردار رخ دهد و معمولاً بی ضرر است، اما تورمی که به سرعت ایجاد می شود باید مورد توجه قرار گیرد)
- درد در قسمت بالای شکم
- افزایش وزن ناگهانی ۲ کیلوگرم یا بیشتر در هفته
برخی از این این علائم اغلب با سوء هاضمه یا درد در کیسه صفرا اشتباه گرفته می شود. همچنین حالت تهوع در نیمه دوم بارداری طبیعی نیست.
با ادامه وضعیت فشار خون بالا در پره اکلامپسی، احتمال بروز عوارضی مانند تشنج، سکته، جدا شدن زودرس جفت و خونریزی شدید افزایش می یابد، بنابراین بهتر است، در صورت بروز هر یک از این عوارض سریعات با آمبولانس خصوصی تماس گرفته و درخواست خود را ثبت نمایید. بهتر است بدانید مجموعه تندیس آنلاین دارای بروزترین آمبولانس ها همراه با تجهیزات پیشرفته می باشد.
مسمومیت بارداری چه علائمی دارد؟
چگونه از پره اکلامپسی پیشگیری کنیم؟
متاسفانه هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از پره اکلامپسی وجود ندارد. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که مکمل‌های کلسیم یا آسپرین با دوز پایین ممکن است در شرایط خاصی به برخی از زنان کمک کند.
با این حال، داشتن یک سبک زندگی سالم می تواند به کاهش خطر مسمومیت در بارداری کمک کند. نشان داده شده است که ورزش منظم و رژیم غذایی سرشار از سبزیجات و غذاهای فرآوری شده، باعث کاهش ابتلا به این بیماری در برخی از زنان می شود. ورزش و رژیم غذایی سالم همچنین می تواند به کنترل چاقی، فشار خون مزمن و دیابت که از عوامل خطر شناخته شده برای پره اکلامپسی هستند کمک کند.
پره اکلامپسی چگونه درمان می شود؟
موثرترین درمان برای مسمومیت بارداری، زایمان است.
برخی از داروهای مورد استفاده در درمان مسمومیت بارداری به شرح زیر است:
- داروهایی که فشار خون را کاهش می دهند:
این داروها که به عنوان ضد فشار خون نیز شناخته می شوند، در مواردی که فشار خون به طور جدی بالا است استفاده می شود. اگرچه انواع مختلفی از داروها وجود دارد که به کاهش فشار خون کمک می کنند، اما همه این داروها برای استفاده در دوران بارداری مناسب نیستند. بنابراین قبل از شروع هر گونه داروی ضد فشار خون در دوران بارداری باید با پزشک مشورت کرد.
- کورتیکواستروئیدها:
در زنان مبتلا به مسمویت بارداری شدید، این داروها ممکن است با بهبود عملکرد کبد و پلاکت ها اجازه دهند بارداری برای مدتی ادامه یابد. علاوه بر این، کورتیکواستروئیدها با تسریع در رشد ریه جنین، نوزاد را برای زایمان زودرس احتمالی آماده می کنند.
- داروهای ضد تشنج:
از داروهای ضد تشنج مانند منیزیم سولفات، می توان برای جلوگیری از بروز تشنج در زنان مبتلا به پره اکلامپسی شدید استفاده کرد.
روش های درمان پره اکلامپسی
مسمومیت بارداری در کدام هفته اتفاق می افتد؟
پره اکلامپسی بیشتر بعد از هفته بیستم بارداری اتفاق می افتد. مسمومیت بارداری به ندرت قبل از هفته بیستم مشاهده می شود. در برخی موارد، این بیماریممکن است در ۴ هفته اول پس از تولد ایجاد شود، اما این مورد نادر است.
آیا مسمومیت بارداری به جنین آسیب می رساند؟
پره اکلامپسی می تواند مشکلاتی با شدت متفاوت برای مادر و جنین مانند محدودیت رشد جنین، زایمان زودرس، هیپوکسی جنین و جدا شدن جفت ایجاد کند.
در اینستاگرام تندیس آنلاین ما را دنبال نمایید.