در حالی که بیماران می دانند که جلسات درمانی دیالیز کلیه می تواند آزاردهنده، دردناک، ترسناک و تخلیه کننده باشد، آنها همچنین می دانند که این یک ضرورت نجات دهنده است. دیالیز درمانی است که نیاز به انرژی زیادی دارد. انرژی نیاز به سوخت دارد و این سوخت و ساز، اکسیژن خون را در بدن به طور قابل توجهی کاهش می دهد، در نتیجه اکسیژن درمانی برای بیماران دیالیزی امری بدیهی می باشد.
تاثیر اکسیژن درمانی برای بیماران دیالیزی
در مدت زمان دیالیز مقدار زیادی انرژی لازم است تا آب و سموم اضافی از سلول‌های بدن ما خارج شوند و به مایع بافتی، خون و دیالیزور بروند. هر سلول در بدن یک «نیروگاه» به نام میتوکندری دارد که برای کار کردن به «سوخت» نیاز دارد. اکسیژن سوخت «نیروگاه» سلول است.
مشکل کمبود اکسیژن در بیماران دیالیزی چیست؟
دیالیز باعث کاهش سطح اکسیژن خون می شود. مشخص است که سطح اکسیژن در خون شریانی می تواند ۵ تا ۲۳ درصد در طول دیالیز کاهش یابد. این ممکن است مورد توجه قرار نگیرد. اما برای بیمارانی که مشکلات قلبی یا ریوی دارند، ممکن است علائم ناخوشایندی ایجاد کند. نادیده گرفتن درد و ناراحتی بیمار خوب نیست. مشکلاتی مانند فشار خون پایین (BP) و گرفتگی عضلات در دفع مایعات اختلال ایجاد می کنند. حذف ناکافی مایعات منجر به مشکلات قلبی می شود.
چگونه اکسیژن خون در هنگام درمان دیالیز کاهش می یابد؟
چرا اکسیژن درمانی برای بیماران دیالیزی ضروری است؟ سطح هموگلوبین (Hgb) به طور منظم بررسی می شود، زیرا وظیفه Hgb حمل اکسیژن است. بدون Hgb کافی، سلول های شما اکسیژن کافی دریافت نمی کنند تا بتوانند به درستی کار خود را انجام دهند. تعداد گلبول‌های قرمز خون در بدن بیشتر از هر سلول دیگری است، که به شما می‌گوید چقدر مهم است که تمام سلول‌های دیگر به اندازه کافی از این حامل‌های اکسیژن داشته باشند. زندگی هر موجود زنده ای به اکسیژن بستگی دارد. بدون آن سلول ها می میرند.
BP نشان دهنده قدرت پمپاژ قلب و توانایی رگ های خونی شما برای گشاد شدن یا انقباض است. قلب شما برای انقباض به اکسیژن نیاز دارد و رگ‌های خونی شما برای تقویت آن به اکسیژن احتیاج دارند.
هیپوکسی بافتی
کمبود اکسیژن به سلول ها و اندام های بدن هیپوکسی بافتی نامیده می شود که منجر به آزاد شدن اسید لاکتیک می شود. این می تواند اسیدوز مزمن (افزایش اسیدیته خون) را که بیماران دیالیزی تجربه می کنند، بدتر کند.
هیپوکسی بافتی همچنین باعث آزاد شدن ماده ای به نام آدنوزین می شود که به نوبه خود ماده دیگری به نام نوراپی نفرین را مسدود می کند. سپس باعث گشاد شدن عروق خونی می شود. با گشاد شدن عروق خونی چه اتفاقی برای BP می افتد؟ باعث کاهش آن می شود. اینجاست که اکسیژن درمانی برای بیماران دیالیزی لازم است.
مصرف مایعات
اگر فشار خون شما به دلیل هیپوکسی پایین است، این فرصتی است که مراقبین در منزل یا پرستار بیمارستان بیشتر حواسشان به شما باشد تا مایعات بیشتری مصرف کنید.
هیپوکسی همچنین می تواند باعث مشکلاتی در عضلات، سیستم گوارش، چشم ها و مغز شود، از جمله گرفتگی عضلات، حالت تهوع، تاری دید، سرگیجه و گیجی. بنابراین، چگونه متوجه خواهید شد که آیا علائم شما نیاز به درمان با اکسیژن دارد؟ شما سطح اکسیژن خون خود را اندازه گیری می کنید. دستگاه اکسیژن ساز یکی از عوامل افزایش اکسیژن خون است.
درمان تنگی نفس در بیماران دیالیزی
یکی از عوارض نارسایی کلیوی، تنگی نفس می باشد که بسیاری از افراد دیالیزی درگیر آن هستند، برای درمان تنگی نفس لازم است برخی از داروها مانند دیورتیک ها، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی استفاده شود. بهترین روش درمان، استفاده از دستگاه اکسیژن ساز و اکسیژن درمانی جهت تامین اکسیژن مورد نیاز بدن است.
اندازه گیری سطح اکسیژن و اثر اکسیژن درمانی برای بیماران دیالیزی
سه روش ممکن برای اندازه گیری سطح اکسیژن (به نام O2 sat) وجود دارد:
• پالس اکسیمتری. این شامل یک پروب غیر تهاجمی است که به گوش یا انگشت شما متصل می شود.
• تجزیه و تحلیل گازهای خون. این شامل یک سوزن به یک شریان و یک آزمایشگاه در محل است.
• مانیتور علائم حیاتی. این مانیتور پزشکی علاوه بر اندازه‌گیری سطح اکسیژن خون می تواند فشار خون، ضربان قلب و ریتم آن و درجه حرارت بدن بیمار را نیز اندازه گیری نماید.
اکسیژن نرمال چیست؟
O2 طبیعی موجود در خون ۹۷٪ است. اگر اکسیژن شریانی شما کمتر از ۹۰ درصد کاهش یابد، از نظر بالینی مهم است. در این صورت، دادن اکسیژن از طریق یک کانول با دو شاخک در سوراخ‌های بینی یک عمل بالینی استاندارد است. اگر سابقه مشکلات قلبی دارید، در طول درمان‌های دیالیز قطعاً اکسیژن دریافتی از طریق کانولا توصیه می‌شود. شما می توانید با اجاره دستگاه اکسیژن ساز شبانه روزی از تندیس آنلاین می توانید اکسیژن درمانی برای بیماران دیالیزی را انجام دهید.
علت افت فشار خون در بیماران دیالیزی چیست؟
در طول همودیالیز، به ویژه در آخرین ساعات این فرآیند، افت فشار خون ممکن است رخ دهد این امر ممکن است ناشی از مصرف بیش از حد مایعات باشد. رعایت میزان مصرف مایعات توصیه شده توسط پزشک می‌تواند خطر افت فشار خون را کاهش دهد.
لطفا مقالات مرتبط را در سایت مطالعه نمائید و یا در اینستاگرام اطلاعات کافی درباره نحوه اکسیژن درمانی و دستگاه های کمک درمانی دریافت کنید.