اکسیژن تراپی یک روش درمانی است که شامل افزایش غلظت اکسیژن در هوای استنشاق شده توسط بیمار به ریه ها می شود. به لطف این، اکسیژن به تعداد بیشتری از آلوئول ها می رسد و امکان دستیابی و حفظ سطح صحیح اشباع خون وجود دارد. اکسیژن تراپی برای چه هدفی باید استفاده شود و چرا اکسیژن تراپی انجام می دهیم؟ همچنین در این متن به شما انواع وسایل اکسیژن تراپی را معرفی خواهیم کرد.
انواع وسایل اکسیژن تراپی
در ابتدا می خواهیم بدانیم اکسیژن تراپی چگونه است و چه کاربردی دارد.
اکسیژن تراپی چیست؟
ما برای زندگی به اکسیژن نیاز داریم. در شرایط عادی و با بدن سالم، محتوای آن در هوای معمولی حدود ۲۱ درصد است که برای عملکرد مناسب کافی است. با این حال، در صورت بروز نارسایی تنفسی، ارائه دوزهای بالاتر اکسیژن برای حفظ سطح مناسب غلظت اکسیژن در خون ضروری است.
موارد مصرف اکسیژن درمانی
اکسیژن تراپی زمانی استفاده می شود که بیماران مبتلا به نارسایی تنفسی تشخیص داده شده باشند که ممکن است با بیماری های تنفسی طولانی مدت مانند آسم یا بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) و همچنین به دلایل غیر ریوی رخ دهد. دو نوع شکست وجود دارد:
هیپوکسی:
هنگامی که غلظت اکسیژن در خون شریانی بیمار به زیر ۶۰ میلی متر جیوه می رسد.
هایپرکاپنیک:
زمانی که فشار جزئی دی اکسید کربن در خون بیش از ۴۵ میلی متر جیوه افزایش می یابد.
انواع اکسیژن درمانی کدام هستند
دستگاه اکسیژن ساز
یکی از انواع وسایل اکسیژن تراپی، اکسیژن ساز (Oxygen concentrator) می باشد. که به اکسیژن رسانی بیماران کمک می کند و مختص بیماران تنفسی نیست بلکه برای بیماران قلبی، کلیوی، اکسیژن تراپی پوست و … هم مورد استفاده قرار می گیرد.
اما در نهایت تنفس با غلظت بالای اکسیژن بدون تجویز پزشک ممکن است، به ریه های شما آسیب برساند. از سوی دیگر، نرسیدن اکسیژن کافی به خون، وضعیتی به نام هیپوکسی ایجاد می کند که می تواند به قلب، مغز و سایر اندام ها آسیب برساند.
در مورد پالس اکسی متر بدانید
از جمله دستگاه هایی است که برای سنجش غلظت اکسیژن خون بیمارکارآیی دارد. اما پالس اکسی متر محدودیت ها و خطر عدم دقت در شرایط خاصی را نیز دارد که باید در نظر گرفته شود. عوامل متعددی مانند گردش خون ضعیف، رنگدانه های پوست، ضخامت پوست، دمای پوست، مصرف کنونی تنباکو و استفاده از لاک ناخن می توانند بر دقت خواندن پالس اکسیمتر تأثیر بگذارند.
کپسول اکسیژن
اکسیژن تراپی توسط ژنراتور معمولا در بیمارستان ها، در طی مراحل جراحی و در دوره بعد از عمل استفاده می شود. سیلندر اکسیژن به شما امکان می دهد مخلوطی با غلظت اکسیژن ۲۵-۳۵٪ تنفس کنید. این غلظت حتی برای رسیدن به اشباع اکسیژن ۹۵-۱۰۰ درصد خون کافی است.
در طول اکسیژن درمانی، بیماران می توانند از کانترهای بینی یا ماسک صورت استفاده کنند. ماسک‌های اکسیژن باید دارای دهانه‌های خاصی باشند تا بیماران بتوانند حجم دم و بازدم خود را با هوا در حین استنشاق تکمیل کنند.
دستگاه های تنفسی CPAP و BIPAP
از فواید دستگاه Bipap این است که، یک روش حمایت تنفسی است که اغلب برای درمان آپنه خواب استفاده می شود، اما برای حمایت از زندگی استفاده نمی شود. دستگاه استاندارد Cpap می تواند فشار صحیح راه هوایی را برای جلوگیری یا حتی اصلاح اختلالات تنفسی مانند خروپف را انجام دهد. همچنین می تواند تهویه غیر تهاجمی را برای بیماران مبتلا به نارسایی تنفسی در بیمارستان یا خانه فراهم کند.
دستگاه های سی پپ از طریق ماسک هوای محیط را به درون خود می کشد(اکسیژن تراپی با ماسک) و بر اساس میزانی که تعیین کردیم تست خواب را تنظیم می کند.
برای چه بیمارانی می توان از BIPAP و CPAP استفاده کرد؟
- حملات اسم
- بیماری های قلبی وعروقی
- پنومونی
- ضعف تنفسی پس از عمل جراحی
- خروپف
- انسداد مزمن ریوی
- تنفس ضعیف پس از عمل های جراحی بیماری های اعصاب و…
دستگاه ونتیلاتور (Ventilator)
ونتیلاتور جزئی از انواع وسایل اکسیژن تراپی است که به فرایند تنفس کمک می کند همچنین برای بیمارانی که قادر به تنفس نیستند عمل دم و بازدم را انجام می دهد معمولا این دستگاه برای زمانی استفاده می شود که بیمار نمی تواند به طور عادی عمل تنفس به طور موقت و دائم را انجام دهم.
ونتیلاتور را می توان با استفاده از ماسک و یا در مواقعی با کمک لوله های تنفسی استفاده کرد.
از انواع مختلف دستگاه هاب تنفس مصنوعی می توان به ونتیلاتور منفی ومثبت اشاره کرد که توسط انوع ماسک اکسیژن تراپی مورد استفاده قرار می گیرند.
برای چه بیمارانی می توان از ونتیلاتور استفاده کرد؟
- بیماران بخش ICU
- سکته مغزی
- فلج اطفال ایست ناگهانی قلب
- اسیب های نخاعی
- سندرم دسینری تنفسی نوزاد
- سندرم دسینری تنفسی حاد
- مشکلات ریوی
- اوردوز
- جراحی
آمبوبگ (BAG VALVE MASK)
از انواع وسایل اکسیژن تراپی امبوبگ است که یک مخزن هوایی از جنس سیلیکون یا پلاستیک است همچنین می توان به امبوبگ لقب ونتیلاتور دستی را داد
در دستگاه های امبوبگ با ایجاد فشار می توان تحول مثبتی در شرایط ریوی پنوموتوراکس یا در تنفس مصنوعی هنگام سی پی ار انجام داد
ساکشن حلق و ریه
در عمل ساکشن فرایندی صورت می گیرد که هدف آن باز کردن راه تنفس از طریق خروج ترشحات و مخاط اضافی بینی، دهان، نای و گلو است که با دستگاهی مکنده به نام ساکشن انجام می شود.
دلیل انجام ساکشن تجمع خلط در دهان، حلق، نای، حفره بینی و … است که باعث مسدود شدن راه های تنفسی و دشوار شدن عمل تنفس می شود.
انواع اکسیژن تراپی کدامند؟
اکسیژن درمانی به دو نوع اساسی تقسیم می‌شود:
- فعال: در این نوع درمان، بیمار قادر به نفس کشیدن به طور مستقل نیست و برای تأمین نیاز به اکسیژن، از تنفس مصنوعی مانند دستگاه تنفسی استفاده می‌شود.
- غیرفعال: در این نوع درمان، بیمار با استفاده از ماسک یا کاتتر بینی، اکسیژن را با غلظت مشخصی تنفس می‌کند.
سخن پایانی:
با یک تماس، در تندیس آنلاین شما می توانید انواع وسایل اکسیژن تراپی را مانند اکسیژن ساز اجاره ای را با قیمت مناسب به همراه آموزش نصب و راه اندازی دستگاه اکسیژن ساز و دیگر دستگاه ها تحویل بگیرید. در اینستاگرام ما را دنبال کنید.